Psychologische en sociale veiligheid
Sociale en psychologische veiligheid zijn noodzakelijk om tot optimale resultaten te komen. Psychologische veiligheid draagt rechtstreeks bij aan het bereiken van de ambities en doelen van organisaties. Aandacht voor het vergroten van sociale en psychologische veiligheid is noodzakelijk. Niet omdat het moet volgens de Arbowet, maar omdat het de organisatie en de medewerkers helpt bij het realiseren van hun doelen. Samenwerking is daarvoor een voorwaarde.
Psychologische veiligheid
In de wetenschappelijke literatuur wordt de term psychologische veiligheid gehanteerd. Psychologische veiligheid gaat over de kwaliteit van de onderlinge omgang in teams. Het is geen individueel kenmerk van een persoon. Het is de gedeelde overtuiging van teamleden dat zij zonder angst voor negatieve gevolgen hun ideeën en zorgen kunnen uiten, ongemak mogen benoemen, vragen kunnen stellen en fouten kunnen toegeven.
Psychologische veiligheid vormt het leervermogen, vergroot teamprestaties en bevordert daarmee dus ook de resultaten van de organisatie.
Sociale veiligheid
Sociale veiligheid richt zich op het tegengaan van (dreigend) gevaar en het beschermen tegen wat ongewenst is. Het biedt bescherming tegen ongewenste of grensoverschrijdende omgangsvormen of dreiging van gevaar, op en tussen alle niveaus in de organisatie. Het gaat om procedures, afspraken, regels en de toepassing daarvan. Sociale veiligheid richt zich ook op het stroomlijnen van afhandeling van klachten en meldingen. Dat moet ertoe leiden dat iedereen binnen de organisatie zich beschermd voelt en ook daadwerkelijk beschermd wordt tegen onveilige situaties die worden veroorzaakt door gedrag van anderen binnen de organisatie.
De integrale benadering van sociale veiligheid wordt bereikt via vier pijlers. Deze staan hieronder kort beschreven:
- Sociaal en psychologisch veilig werken: Wat willen we samen bereiken? Hoe willen we samenwerken? Hoe stimuleren we dit als organisatie?
- Risicofactoren en preventie: Wat zijn omstandigheden waarin de kans op ongewenst gedrag groter is? En wat doen we ter preventie?
- Reageren op ongewenst gedrag: Wat is een gewenste reactie op het moment dat er ongewenst gedrag plaatsvindt? En van wie?
- Afhandeling en nazorg: Hoe willen we incidenten afhandelen en welke procedures zijn daarvoor nodig? Hoe bieden we nazorg aan betrokkenen?
Tools om via deze vier pijlers de veiligheid te bevorderen staan beschreven onder ‘Wat doet uw organisatie’ op de vorige pagina.
Bekijk voor meer informatie ook het Integrale benadering psychologische en sociale veiligheid